Hiện
có khoảng 600 Trung tâm Vùng chỉ định (Regional Centers)
được Sở Di trú Mỹ (USCIS) cấp phép nhưng chỉ có chưa đầy 100 trung tâm chính thức
hoạt động (có dự án thật sự) và chưa đến 20 trung tâm có “track record” (lịch sử
thành công trong lĩnh vực EB-5). Điều này cho thấy hoạt động đầu tư EB-5 đang bùng phát đến mức khó kiểm soát.
Trong nhiều năm qua, đã có không ít Trung tâm Vùng chỉ định bị thưa kiện, bị
đóng cửa với nhiều lý do khác nhau. Thậm chí, lãnh đạo của một số trung tâm còn
bị bắt và xử lý hình sự.
Để được cấp phép hoạt động, Trung tâm Vùng chỉ định cần nộp
kế hoạch phát triển dự án và kế hoạch kêu gọi vốn đầu tư EB-5. Hiện tại, thời
gian cho bộ hồ sơ này là khoảng 8 tháng đến 1 năm nhưng điều kiện xét duyệt lại
không quá khó. Chính vì vậy, có không ít công ty và cá nhân đang manh nha hoạt
động trong lĩnh vực này. Rất nhiều Trung tâm Vùng chỉ định trong tình trạng
“tay không bắt giặc”, không có vốn cũng như kinh nghiệm quản lý vốn nhưng vẫn
được cấp phép. Nhiều Trung tâm Vùng chỉ định còn tiếp thị không đúng sự thật, gắn
thêm mác “dự án của chính phủ” để lợi dụng lòng tin của nhà đầu tư.
Đơn cử như vụ bê bối của công ty quản lý vùng do một gia
đình gốc Ấn Độ ở Chicago đứng đầu. Giám đốc phát triển dự án chỉ mới 29 tuổi
nhưng lại tiếp thị rằng mình có 15 năm kinh nghiệm trong ngành quản lý khách sạn.
Quá trình điều tra cho thấy gia đình này đã vướng vào hàng loạt bê bối nghiêm
trọng. Trước đó, họ đã vận hành một cửa hiệu thuốc tây không có giấy phép và từng
bị phạt hành chính. Sau đó, gia đình này chi khoảng 1 triệu USD mua đất và kết
hợp với một thương hiệu để vận hành nhà trọ qua đêm (motel). Tuy nhiên sau đó,
nhà trọ này cũng bị đóng cửa vì không cam kết đúng quy trình thương hiệu, không
trả lương cho nhân viên, vận hành thiếu vệ sinh, an toàn…Công ty này cũng thuê
chính trị gia để đi phát biểu kêu gọi vốn nhằm tranh thủ lòng tin của nhà đầu
tư. Một số thành viên trong ban quản lý được miêu tả là “chuyên gia” trong lĩnh
vực kinh tế nhưng thực chất lại chỉ vận hành công ty đồ họa.
Tại
nhiều hội thảo, công ty này khẳng định mình đang hợp tác với chính phủ Chicago
và nhà đầu tư sẽ được đảm bảo về cả thẻ xanh lẫn việc hoàn vốn. Dự án đã kêu gọi
được 249,5 triệu USD hoàn toàn từ thị trường Trung Quốc và Mexico. Công ty này
cũng dùng nhiều hình thức tác động đến USCIS nhằm đẩy nhanh thời gian thụ lý hồ
sơ, trong khi không cung cấp đủ thông tin theo yêu cầu từ phía USCIS cho đến
khi bị khởi tố. Tại thời điểm bị xử lý, công ty này bị phạt 3,9 triệu USD và buộc
phải hoàn trả toàn bộ tiền cho nhà đầu tư, đồng thời bị cấm kinh doanh trong
lĩnh vực tương tự 20 năm.
Ngoài
ra, các nhà đầu tư khi tham gia chương trình EB-5 cần chú ý tới đạo luật Ngăn
chặn sự gian lận (Fraud Deterrence). Để ngăn ngừa sự gian lận, dự luật này
nghiêm cấm những cá nhân liên quan đến các Trung Tâm Vùng (Regional Center): 1)
đã từng phạm pháp những tội phạm được xem là trọng tội dưới đạo luật nhập cảnh
và quốc tịch (Immigration and Nationality Act - INA); là các ngoại kiều đang
mong muốn nhập cảnh Hoa Kỳ thuộc đối tượng bị từ chối bởi USCIS bởi các tội phạm
khủng bố; 3) đã phạm tội gian dối chứng khóan hoặc đã phạm tội liên quan đến những
gian lận về thị trường chứng khoán.
Thêm
nữa, dự luật này làm sáng tỏ quyền hạn của Bộ An Ninh Quốc Gia (Department of
Homeland Security - DHS) trong việc kiểm tra lý lịch của các giám đốc Trung Tâm
Vùng, chủ dự án, quản lý viên công việc của dự án, nhà thầu dự án, các đơn vị
quản cáo dự án và bất cứ cá nhân hoặc đơn vị nào có những vai trò quan trọng
trong các Trung Tâm Vùng.