Sắc lệnh cấm di trú Mỹ tạm thời đối với người dân đến
từ 7 nước Hồi giáo của Tổng thống Mỹ Donald Trump tạo ra làn sóng tranh cãi dữ
dội cả trong và ngoài nước Mỹ. Nó tác động thế nào đến Việt kiều tại Mỹ? Theo sắc
lệnh này, người nhập cư từ 7 nước Hồi giáo sẽ bị đình chỉ trong 90 ngày; người
nhập cư từ Syria sẽ bị dừng vô thời hạn trong khi người nhập cư từ các nước
khác sẽ bị dừng lại trong vòng 120 ngày. Theo ông chủ Nhà Trắng, việc làm này
là cần thiết để đảm bảo an ninh quốc gia của Mỹ. Dù sắc lệnh này không nhắc đến
tên một quốc gia châu Á nào, nhưng nó cũng ảnh hưởng mạnh tới những người Việt
đang sống ở Mỹ cũng như có kế hoạch đến Mỹ trong thời gian tới.
Nội dung chính của sắc lệnh di trú Mỹ là gì?
- Tạm dừng
Chương trình tiếp nhận người tị nạn vào Mỹ trong 120 ngày.
- Cấm vô thời hạn
đối với người tị nạn Syria.
- Cấm công dân từ
7 quốc gia Hồi giáo - Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen - nhập
cảnh vào Mỹ trong 90 ngày. Một số loại thị thực, như đối với các nhà ngoại giao
và Liên hợp quốc, không bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh.
- Ưu tiên sẽ được
dành cho các nhóm tôn giáo đang đối mặt với sự ngược đãi tại các quốc gia của họ.
Trong một cuộc phỏng vấn, ông Trump đã đề cập tới các tín đồ Cơ đốc giáo tại
Syria.
 |
| Sắc lệnh cấm di trú Mỹ tạm thời đối với người dân đến từ 7 nước Hồi giáo của Tổng thống Mỹ Donald Trump tạo ra làn sóng tranh cãi dữ dội cả trong và ngoài nước Mỹ. |
- Hạn ngạch
50.000 người tị nạn sẽ được chấp nhận vào năm 2017, so với giới hạn 110.000 người
mà cựu Tổng thống Barack Obama đặt ra.
- Tạm dừng
Chương trình miễn phỏng vấn thị thực, vốn cho phép các quan chức lãnh sự không
phải phỏng vấn trực tiếp một số ứng viên nếu họ muốn gia hạn thị thực tạm thời
trong một năm sau khi hết hạn.
- Những ngoại lệ
có thể được xem xét dựa trên cơ sở từng trường hợp.
Sắc lệnh đang được thực thi như thế nào?
Một thẩm phán
liên bang đã ra phán quyết tạm thời ngừng trục xuất những người có thị thực hoặc
người tị nạn đang bị mắc kẹt tại các sân bay Mỹ, sau khi Liên đoàn Tự do Dân sự
Mỹ (ACLU) đệ đơn kiến nghị về sắc lệnh của Tổng thống Trump. ACLU ước tính rằng
có khoảng 100-200 người đã bị bắt giữ các sân bay Mỹ hoặc đang quá cảnh.
Các hành khách từ
nhóm 7 quốc gia đi máy bay đang bị cản trở lên các chuyến bay đi Mỹ. Cũng có
các bài viết cho biết các thành viên phi hành đoàn cũng bị cấm di trú Mỹ.
 |
| Các hành khách từ nhóm 7 quốc gia đi máy bay đang bị cản trở lên các chuyến bay đi Mỹ. Cũng có các bài viết cho biết các thành viên phi hành đoàn cũng bị cấm di trú Mỹ. |
Sắc lệnh cũng áp
dụng đối với những người mang hai quốc tịch. Ví dụ, một công dân Anh cũng có quốc
tịch Iran sẽ có thể không được phép vào Mỹ, dù lệnh cấm không áp dụng đối với
các công dân Anh.
Hiện cũng chưa
rõ mức độ ảnh hưởng của việc ngừng Chương trình miễn phỏng vấn thị thực đối với
các đề nghị cấp thị thực và các dịch vụ lãnh sự khắp thế giới. Các chuyên gia
cho hay người xin thị thực có thể sẽ phải chờ đợi lâu hơn so với trước kia.
Có thẻ xanh vẫn "xanh mặt"
Theo Hãng tin
AFP, những di dân có thẻ xanh ở Mỹ (được quyền thường trú nhưng chưa có quốc tịch)
có thể đối mặt với những tình huống bất lợi nếu sắc lệnh di trú Mỹ của ông Trump
được áp dụng.
Cụ thể, Hãng luật
BPSOS cho biết những Việt kiều có thẻ xanh nếu về quê nhà có thể sẽ gặp khó
khăn khi quay lại Mỹ. “Di dân có thẻ xanh có thể bị kéo ra riêng tại phi trường
để phỏng vấn điều tra kỹ lưỡng hơn bình thường” - một luật sư BPSOS cho biết. Trong
khi đó, Văn phòng Tham vấn Di trú Robert Mullins International ở California cho
biết sắc lệnh của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến người Việt từ nhiều khía cạnh.
 |
| Theo Hãng tin AFP, những di dân có thẻ xanh ở Mỹ (được quyền thường trú nhưng chưa có quốc tịch) có thể đối mặt với những tình huống bất lợi nếu sắc lệnh di trú Mỹ của ông Trump được áp dụng. |
Thứ nhất, với những
người Việt đang ở nước thứ ba xin vào Mỹ sẽ phải chờ thêm ít nhất 120 ngày mới
được xem xét tiếp. Đài RFI dẫn trường hợp 2 gia đình người Việt ở Thái Lan đã
được cấp giấy phép nhập cảnh vào Mỹ trong tháng 2 này, nhưng đã bị đình chỉ lại
ít nhất 120 ngày nữa vì sắc lệnh mới của ông Trump.
Thứ hai, những
người đến Mỹ trước tuổi vị thành niên (dưới 16 tuổi) có thể trở thành những người
nhập cư bất hợp pháp vì sự thay đổi chính sách của Tổng thống Donald Trump. Nhiều
trẻ em Việt Nam theo cha mẹ đến Mỹ trong tình trạng không có giấy tờ hoặc ở lại
quá hạn lúc dưới 16 tuổi. Sau đó, những em này đã được cấp giấy tờ sinh hoạt,
nhưng nay có thể sẽ bị cắt bởi chính sách mới liên quan vấn đề di trú của ông
Trump.
Đơn từ bỏ quy chế di trú Mỹ
Hiện nhiều người
Việt đang lo lắng trước tờ đơn I-407. Theo Robert Mullins International, I-407
là đơn từ bỏ quy chế di trú vì đã ra khỏi nước Mỹ lâu và nhiều lần, mỗi lần
trên dưới 6 tháng mà không có bằng chứng vẫn duy trì thường trú, sinh hoạt,
sinh sống tại Mỹ. Một khi đã ký vào tờ đơn này, di dân sẽ bị tước bỏ quyền di
trú và bị trục xuất khỏi Mỹ.
Sắc lệnh di trú Mỹ của ông Trump cũng liên quan tới những người có tiền án tiền sự phạm pháp. Để bảo
đảm những người có tiền án tiền sự không nhập cảnh được vào Mỹ, việc điều tra sẽ
được tiến hành kỹ lưỡng và sẽ gây chậm trễ cho những người nộp hồ sơ đi định cư
tại Mỹ.
Cũng có một số
tin đồn cho rằng những du học sinh ở Mỹ về quê nhà đón Tết vừa qua có thể sẽ gặp
khó khăn khi quay lại Mỹ. Tuy nhiên, các luật sư của Robert Mullins
International cho rằng nếu các du học sinh học hành tốt và không bị gián đoạn
thì hoàn toàn có quyền trở về quê nhà để ăn Tết hay thăm viếng thân nhân.
 |
| Sắc lệnh di trú Mỹ của ông Trump cũng liên quan tới những người có tiền án tiền sự phạm pháp. Để bảo đảm những người có tiền án tiền sự không nhập cảnh được vào Mỹ, việc điều tra sẽ được tiến hành kỹ lưỡng và sẽ gây chậm trễ cho những người nộp hồ sơ đi định cư tại Mỹ. |
Khi visa hết hạn,
họ có thể đến Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Mỹ tại Việt Nam để làm visa mới trở
lại Mỹ.
Tuy nhiên có một
số trường hợp khi trở lại để xin visa thì bị từ chối vì có gián đoạn trong học
tập, mà chính các du học sinh cũng không biết. Luật sư của Robert Mullins
International giải thích có trường hợp du học sinh ghi danh học một khóa, nhưng
vì lớp đó đông quá nên lịch học bị giãn và các du học sinh vẫn không biết và cứ
nghĩ mình học toàn thời gian.
Sẽ truy những người hưởng phúc lợi
Trong khi những
lo lắng, tranh cãi về sắc lệnh đã ký của Trump chưa đi đến hồi kết, một sắc lệnh
khác bị rò rỉ cho thấy Trump thậm chí có kế hoạch trục xuất những người nhập cư
hợp pháp vì đã hưởng phúc lợi xã hội ở Mỹ. Tờ Washington Post (WP) đã tiếp cận
được 2 sắc lệnh Trump đang chuẩn bị ký. Trong đó có một sắc lệnh về visa và một
sắc lệnh về phúc lợi xã hội với những người nhập cư. WP cho rằng sắc lệnh về
phúc lợi nếu được ký ban hành sẽ ảnh hưởng sâu rộng đến người nhập cư và cả
công dân Mỹ.
Hiện nay, những
người nhập cư hợp pháp có thể bị cấm nhập cảnh vào Mỹ hoặc không được thành thường
trú nhân (cấp thẻ xanh) nếu có bằng chứng cho thấy họ sẽ trở thành “gánh nặng
xã hội”. Việc xem xét sẽ dựa trên những phúc lợi xã hội họ được hưởng, nhưng
không bao gồm các phúc lợi tương tự chương trình Bảo hiểm y tế (Medicaid) và Bảo
hiểm sức khỏe trẻ em (CHIH).
Tuy nhiên, sắc lệnh
chuẩn bị ký sẽ yêu cầu Bộ An ninh nội địa ban hành quy định một người nhập cư
phải thừa nhận việc họ có thể hưởng bất kỳ phúc lợi nào của Mỹ hay không, dựa
trên thu nhập, nguồn lực và nhu cầu tài chính. Người nào dùng bất kỳ phúc lợi
nào sẽ là đối tượng bị trục xuất. Và sắc lệnh cũng yêu cầu người tài trợ cho
người nhập cư vào Mỹ phải hoàn trả cho chính phủ những phúc lợi mà người được bảo
lãnh đã nhận.
Theo WP, sắc lệnh di trú Mỹ này thực sự khắc nghiệt. Nó không chỉ tìm cách trừng phạt những người nhập cư hợp
pháp ở Mỹ và gia đình họ, mà cả những người thân đã là công dân Mỹ. Nó phản ánh
quan điểm rằng bất kỳ phúc lợi nào một người nhập cư hưởng ở Mỹ đều là một hành
vi “ăn cắp” tiền thuế của người dân Mỹ và phải bị trừng phạt thích đáng.
Nghi
Phương
EmoticonEmoticon